Gilead | Thuis | Lila -  Marilynne Robinson

Kwetsbaarheid, onvermogen en de genade van God. Dat zijn de thema’s van deze drie romans. In deze romans maken we kennis met een aantal mensen. We volgen hen op het moment dat ze op een kruispunt in hun leven staan en terugkijken naar hoe ze daar gekomen zijn en zich afvragen hoe het verder zal gaan.

Het bijzondere aan de boeken is dat het niet echt een trilogie is. De verhalen spelen zich grotendeels in dezelfde periode af en beschrijven deels dezelfde gebeurtenissen steeds vanuit de optiek van iemand anders. Zo ontstaat een caleidoscoop aan verhalen en gebeurtenissen en wordt er steeds een ander licht op geworpen.

Open uw hart, de weg naar gastvrijheid, onszelf en God  

Henri Nouwen

Dit boek, voor het eerst verschenen in 1975 in het Engels, is vorig jaar opnieuw in een Nederlandstalige uitgave uitgebracht. Hoewel het boek al veertig jaar oud is, heeft het aan actualiteit en zeggingskracht niets ingeboet. In het boek beschrijft Henri Nouwen het spirituele leven als een zoektocht naar onszelf, de ander en God. Hij probeert een antwoord te geven op de vraag ‘Wat betekent leven in de geest van Jezus Christus?’. Bij deze zoektocht en het formuleren van het antwoord op deze vraag moeten we onze innerlijke rusteloosheid, onze gemengde gevoelens ten opzichte van anderen en onze diepgewortelde argwaan over Gods afwezigheid onder ogen zien en eerlijk onderzoeken.

De eerste weg die Henri Nouwen hiervoor omschrijft is de weg van eenzaamheid naar alleen-zijn. Ieder van ons kent de pijnlijke ervaring van eenzaamheid. Je buitengesloten voelen omdat je niet in de groep past of je niet kunt of wilt conformeren aan de bestaande regels. Dit is een existentiële vorm van eenzaamheid. Je kunt hem niet oplossen door het zoeken van verstrooiing of het aangaan van een (nieuwe) relatie of vriendschap of deel uit te gaan maken van een gemeenschap. Deze vorm van eenzaamheid moet je onder ogen zien, doorleven en accepteren. Alleen zo kan eenzaamheid overgaan in alleen-zijn. Een citaat uit het boek:

"Toch is de weg van eenzaamheid naar innerlijk alleen-zijn het begin van ieder spiritueel leven omdat het de weg is van de rusteloze zinnen naar de rustgevende geest, van een honger naar alles wat ons omringt naar een innerlijk gericht zoeken, van een angstig vastklampen naar een luchtige onbezorgdheid." (pag.29)

In september 2016 heeft ds. Stephen Overduin een prekenserie gehouden over de zeven hoofdzonde. Achtergrond materiaal bij deze preken was het boek Glittering Vices van Rebecca Konynendyk DeYoung. Van dit Engelstalige boek is een samenvatting in het Nederlands gemaakt.

Prekenserie ds. Stephen online luisteren

 

Glittering Vices

Glittering Vices

Uitgebreide samenvatting van het boek
Door Marleen Vogelaar

Hoofdstuk 1: Geschenken uit de woestijn, oorsprong en geschiedenis van de hoofdzonden

In de eerste eeuwen van het christendom trokken gelovigen zich soms voor een tijd terug in de woestijn om daar in eenzaamheid tijd met God door te brengen. In de vierde eeuw schreef Evagrius als eerste over de verschillende vormen van geestelijke strijd die deze monniken tegen kwamen. Hij deed dit om nieuwe monniken voor te kunnen bereiden en andere monniken te helpen. In het werk van Evagrius vinden we de eerste opsomming van acht aanvechtingen/ demonen waar monniken tegen te strijden hadden. Zijn werk was gebaseerd op de ervaringen van woestijnmonniken.

 

Het boek ‘To Love as God Loves’ van Roberta C. Bondi heeft veel indruk op mij gemaakt. Het is een dun boekje van slechts 109 pagina’s maar laat je door de omvang niet misleiden, er staat ontzettend veel in! Bondi kan iets waar weinig auteurs echt in slagen, ze maakt van een boek een levendige dialoog. Niet alleen tussen haarzelf en de lezer, ze brengt meer gesprekspartners in het gesprek: de woestijnvaders. Deze markante, inspirerende personen die vanaf de derde tot zesde eeuw leefden in de woestijn van Egypte, met hun eigenaardige vreemde verhalen en adviezen, boeien mij al jaren. Ik vind het ongelofelijk hoe actueel, vormend en inspirerend hun adviezen zijn voor mij vandaag in de 21ste eeuw. 

Een aantal dingen uit dit boek die mij geraakt hebben, wil ik delen.

Liefde als doel

In onze maatschappij draait het om zelfontwikkeling, zelferkenning, status, bezit, effectiviteit, productiviteit en geluk. Ik ontdekte hoe ver je hier eigenlijk in mee gaat, toen ik voor mijn gevoel ‘buitenspel’ kwam te staan. Ik ben sinds 30 september 2014 full time moeder van een prachtig meisje wat vanaf haar geboorte intensieve zorg en aandacht nodig heeft. Ik ben nog een tijdje verder gegaan met mijn studie (Christian Ministry, EuNC) maar moest door zo veel ziekenhuisbezoeken en gebroken nachten daar mee stoppen. Dan zit je als begin dertiger ineens thuis in de wondere wereld van Nijntje met een kindje wat vaak wel 10 van de 24 uur kan huilen, vol zorgen en onduidelijkheid... Goed bedoelde opmerkingen als 'jouw tijd komt wel weer, dan haal je het in' had ik weinig aan. Het benadrukte voor mij vooral dat ik nu in een soort 'wachtstand' sta, totdat ik weer 'productief' ben. Wat heb ik daar nu aan, dit moment is net zo goed mijn tijd. Er bleef bijzonder weinig over van mijn ‘social life’ en al mijn doelen en plannen waren voor onbepaalde tijd verhuisd naar het tweede plan. Ondanks dat ik wist en geloofde dat ik niet bepaald word door wat ik doe maar door Gods liefde, merkte ik toch dat ik me een soort ‘doelloos’ voelde. Ik raakte door de omstandigheden aan (zieken)huis gekluisterd, waardoor wellicht deze ‘kluizenaars’ in de woestijn voor mij herkenbaar en aangenaam gezelschap waren.