Een nieuw vocabulaire

In onze cultuur zien we taal voornamelijk als 'beschrijvend' of 'omschrijvend'. We spreken over dingen die zijn gebeurd, dingen die al bestaan en duidelijk aanwezig zijn. Dit is ook heel belangrijk om te kunnen functioneren. Walter Brueggemann schrijft in zijn boek “Praying the Psalms” dat de Psalmen van een andere taalorde zijn en je ze niet letterlijk op die manier kunt interpreteren of begrijpen. Waar het om gaat is dit: als je alleen maar uitspreekt wat je ziet en/of wat er is gebeurd, maakt dat in zekere zin weinig verschil. Het zou er net zo goed onveranderd zijn als je het niet uitspreekt. De Psalmen zijn poëzie, ze roepen tot leven wat je (nog) niet kunt zien maar wat vanaf het moment dat je ze uitspreekt de echte werkelijkheid is. Taal op deze manier gebruiken is zoals onze Schepper deed toen hij de wereld formeerde. Paulus zegt het prachtig in Romeinen 4:17 dat God “…de doden levend maakt, en de dingen die niet zijn, roept alsof zij zijn.” Dat doet me altijd denken aan de prachtige scene in het eerste deel van de Kronieken van Narnia waar Aslan een prachtig lied begint te zingen en Narnia in dat lied letterlijk tot leven komt, geschapen wordt. 

Woorden hebben kracht en deze manier van taal gebruiken zal ons dan ook zeker transformeren. Als je de Psalmen bidt, zullen ze onze blinde vlekken onthullen. Niet alleen die van onszelf, maar ook die van onze cultuur en tijd. De Geest van God verstaat de tijdsgeest waarin wij leven en weet dat er gebieden zijn waar wij heling en licht nodig hebben maar waar we in onze westerse cultuur collectief met een boog omheen lopen. Gevoelens van haat en wraak die we als primitief on ongepast afschrijven bijvoorbeeld. In de Psalmen vinden we een vocabulaire van woorden voor gevoelens die we misschien onderdrukken en ontkennen.

 Psalmen zijn nog altijd een bron van inspiratie voor veel muzikanten. Er zijn verschillende projecten en bands die de Psalmen nieuw leven in blazen met nieuwe vertalingen, arrangementen en bewerkingen. Zo heb je bijvoorbeeld Psalmen voor nu, The Psalm Project, Sons of Korah en The Shiyr Poets.

De inspirational van deze week is Psalm 23. De band Sela heeft een prachtige Nederlandstalige eigentijdse bewerking van Psalm 23 gemaakt.

 

Boek: Pleidooi voor de Psalmen - Tom Wright

Na een groot aantal boeken over Jezus, Paulus en andere Nieuwtestamentische onderwerpen nu een boek van Tom Wright over de psalmen. Het is één van de meest persoonlijke boeken die Wright geschreven heeft en je merkt aan alles dat het onderwerp hem na aan het hart ligt.

In het eerste hoofdstuk, dat een inleiding vormt op de rest van het boek, houdt Wright een stevig pleidooi voor het lezen, zingen en bidden van de psalmen. Hij roept ons op om dit zowel gezamenlijk te doen in onze kerkdiensten en bijeenkomsten als in onze persoonlijke omgang met God. Vanwege hun poëtische karakter kunnen de psalmen ons anders en dieper raken dan andere delen van de bijbel. De psalmen zijn daarnaast belangrijk omdat ze ons verbinden met de mensen die deze liederen vóór ons hebben gelezen, gebeden en gezongen. Niet alleen de Joodse gelovigen, maar ook de christenen uit de eerste eeuwen gebruikten de psalmen als hun belangrijkste gebedenboek. Ook Jezus en Paulus laten ons zien dat zij veel gebruik van de psalmen maakten. Tevens helpen de psalmen ons om een goede kijk op de werkelijkheid te ontwikkelen. Deze kijk gaat dwars in tegen de huidige, overheersende manier van omgaan met de werkelijkheid.

 

Ons thema 'Bidden met de Psalmen' is mij uit het hart gegrepen! Ik ben opgegroeid in een gereformeerde traditie met de Psalmen. Die zongen we op school, zondagsschool en in de kerk. Als kind heb ik ze ook alle 150 uit mijn hoofd geleerd. Mijn echte liefde voor Psalmen is pas ontstaan toen ik als tiener een uitdaging van Dietrich Bonhoeffer aanging om de Psalmen te bidden. Dat was geen eenvoudige opdracht! Hoe doe je zoiets…hoe ga je om met ingewikkelde Psalmen vol met lastige metaforen, Israël taal en 'wraakpsalmen', hoe is dat relevant in mijn gebedsleven…  Ik gebruikte het boek van Bonhoeffer als leidraad, maar het heeft heel wat meer studie gekost om echt vertrouwd met de Psalmen te raken. Toen ik er steeds meer in thuis raakte ben ik nooit meer gestopt met Psalmen bidden!

Graag wil ik met jullie een aantal van mijn ervaringen en ontdekkingen delen over mijn gebedsreis met de Psalmen door de jaren heen.

De Psalmen bidden met en in Christus

Wij delen onze tijd in aan de hand van de termen vóór en na Christus, maar eigenlijk bestaat er helemaal geen vóór Christus. Jezus, het Woord van God, was in het begin al bij God, voor de grondlegging van de wereld. (Joh.1) Jezus verschijnt op ons netvlies in het Nieuwe Testament, maar hij staat al op de eerste pagina van het Oude Testament. De hele Bijbel door wordt er geprofeteerd en gewezen naar Jezus, de Messias, de Verlosser, het Lam van God. De Psalmen zijn niet van vóór Christus. Ontmoet Jezus - het levende woord van God - in de Psalmen! Lees niet direct met de vraag, wat heeft deze Psalm met mij te maken, maar kijk eens met andere ogen. Denk eens aan een vraag als, wat heeft deze Psalm met Jezus (in mij) te maken of hoe vormt deze Psalm mij naar het beeld van Jezus?

Het is zeker waar dat de Bijbel Gods woord aan ons is, en deze gebeden (Psalmen) woorden van mensen aan God zijn. Maar dat betekent niet dat deze gebeden uit het hart van mensen op hun weg met God minder het woord van God zijn of je de Psalmen minder serieus zou moeten nemen!

 

  1. Introductie Psalmenzomer 2017
  2. Psalm 119 - Vreugde in de wet
  3. Psalm 103 - Met heel mijn ziel