Dit seizoen zijn we bezig geweest met de zeven hoofdzonden. We hebben dat niet voor niets gedaan. De zeven hoofdzonden vormen al eeuwenlang een hulpmiddel voor christenen. Ze helpen je om te reflecteren op je eigen leven. Want als we eerlijk naar onszelf kijken, weten we dat er genoeg is in ons leven dat niet gaat zoals het zou moeten gaan. Door zo naar onszelf te kijken en ons te laten vormen door de tegenover liggende deugden zullen we een leven ontwikkelen dat vrucht draagt.

Trots, de wortel van alle hoofdzonden
Eén van de redenen daarvoor is onze trots. We hebben van trots geen aparte hoofdzonde gemaakt in ons overzicht maar gezegd dat trots de wortel vormt van alle genoemde hoofdzonden. Trots is datgene in ons dat zegt: “Ik kan het zelf wel, ik heb God niet nodig”. En dus gaan we zelf aan de slag. We zoeken naar manieren om geluk, erkenning, rijkdom, status en macht te krijgen. We willen daarin niet van God afhankelijk zijn, maar het zelf doen. En dan ontspoort het snel!

Angst als drijfveer om te zondigen
Maar we worden niet alleen door trots gedreven. Ook angst kan een heel grote drijfveer zijn. We vertrouwen er niet op dat God zal voorzien. En zo worden we verleid om ons geluk zelf veilig te stellen in plaats van op God te vertrouwen. We willen de touwtjes zelf in handen houden.
Als we bang zijn dat we niet krijgen wat we nodig hebben of niet genoeg zullen hebben, besteden we ons geld en onze energie aan het kopen van dingen en jagen we overvloed na als manier om voor onszelf te zorgen. Dan vallen we voor de zonde van de hebzucht.
Als we bang zijn dat er geen gerechtigheid zal gebeuren of dat we niet krijgen waar we recht op hebben, nemen we persoonlijk wraak op de manier die wij passend vinden. Dan vallen we voor de zonde van woede.
Als we bang zijn dat we niet geaccepteerd zullen worden, er niet bij horen of niet passen in het plaatje van een ander, verbergen we ons achter onze (opgepoetste) reputatie. Dan vallen we voor de zonde van zelfingenomenheid.
Als we denken dat we alleen iets waard zijn als we beter zijn dan een ander, bang zijn dat dat nooit zal lukken en we daarom erop uit zijn om de ander onderuit te halen, dan is dat jaloezie.
Als we bang zijn dat we ons altijd leeg en onvolledig zullen voelen en nooit genoeg zullen hebben, zodat we ons vullen met welke vorm van plezier of lekkers die we maar kunnen vinden, dan is dat vraatzucht. 
Als we bang zijn dat niemand van ons zal houden en we daarom mensen gebruiken om onze behoeften te vervullen zonder ooit onszelf werkelijk aan de ander te geven, dan is dat lust. 
Als we bang zijn dat het liefhebben van de ander ons te veel gaat kosten en we de ander (inclusief God) daarom op afstand houden, dan is dat gemakzucht. 

De zeven hoofdzonden in tijden van corona
We leven momenteel in bijzondere tijden. Veel van onze dagelijkse routines en afleidingen zijn weg gevallen. Daarvoor in de plaats hebben we zorgen, stress en verveling gekregen. Die halen niet altijd het beste in ons naar boven! Misschien heb je zelf ook wel gemerkt dat juist nu bepaald gedrag meer naar de voorgrond treedt. Je eet te veel, kijkt te veel televisie/youtube/netflix, slaapt te veel (of juist veel minder) etc. Dat is niet zo vreemd. Juist in tijden van stress en in tijden dat het minder goed met je gaat steken je slechte gewoontes extra hard hun kop op. Want het zijn onze overlevingsmechanismen en onze manieren om om te gaan met stress.

De zeven hoofdzonden als hulpmiddel
Als we stress ervaren zoeken we een manier om die stress te verlichten. Maar niet alle manieren om stress te verlichten helpen ons op de lange termijn. Juist daarin kunnen de zeven hoofdzonden behulpzaam zijn. Met deze zonden kun je kijken naar je gedrag en zien welk gedrag (te) veel invloed op je leven heeft en je uiteindelijk niet gaat helpen.
Wees daarin wel aardig voor jezelf. Als startpunt om naar onszelf te kijken nemen we de genade van God. Hij ziet ons in Christus liefdevol aan. Als God je wijst op iets in je leven dat om verandering vraagt is dat niet om je met je neus op de feiten te drukken en je een schuldgevoel aan te praten. God is op zoek naar onze heiliging en onze genezing. Als we iets in onszelf ontdekken dat genezing en verandering nodig heeft, mogen we naar Hem gaan en Hem vragen om hulp. Hij zal die zeker geven!

Kleine stapjes maken
En als je dan iets ontdekt in jezelf waarvan je weet dat je ermee aan de slag moet. Wat moet je dan doen? Rigoreuze daden stellen? Een groots verbeterproject bedenken? Een radicaal goed voornemen nemen? Dat is de weg naar teleurstelling en falen.
De zeven hoofdzonden zijn geen project om je leven te verbeteren. Ze zijn een hulpmiddel in je weg met God in dit leven. Dat betekent twee dingen:

1. Zelfonderzoek vindt altijd plaats binnen je relatie met God en andere mensen
Mensen zijn relationele wezens. We zijn geschapen om in relaties te leven. Dat is één van de belangrijkste redenen dat deze periode zo moeilijk voor ons is. Maar het betekent ook dat we nooit alleen naar onszelf kijken, we doen dat altijd samen met anderen. Vraag God wat Hij je wil laten zien. Bedenk daarbij altijd dat God van je houdt en dat Hij niets liever wil dan dat je groeit in je relatie met Hem. Als Hij je iets laat zien is dat om er samen met Hem aan te werken, niet om je een slecht gevoel over jezelf te geven.
Vraag ook eens aan mensen die dicht bij je staan wat zij in je zien wat anders of beter kan. Zij weten vaak heel goed (en soms beter dan jij zelf!) wat er anders moet in je leven. Praat hierover met hen en breng het ook bij God. Je kunt er veel van leren!

2. Vele kleintjes maken een grote
We zijn vaak geneigd om radicale keuzes te maken als we iets ontdekken dat verandering nodig heeft in ons leven. Maar radicale keuzes leiden zelden tot blijvende verandering en bijna altijd tot teleurstelling en frustratie. Het is beter om met iets kleins te beginnen. Een kleine nieuwe gewoonte, een klein stapje. Wij willen vaak graag in één keer alles goed, maar God neemt de tijd om ons leven te vormen. Hij neemt daar ons hele leven voor! Begin dus met één kleine nieuwe gewoonte of één kleine verandering. En als je die onder de knie hebt, voeg er dan langzaam een andere kleine gewoonte of verandering bij. Vergeet niet dat je dit niet alleen kunt. Doe het samen met God en met de mensen om je heen. Zoek steun en hulp en kijk af en toe eens met dankbaarheid naar de vorderingen die je gemaakt hebt. Het gaat misschien langzaam, maar als je er bewust mee bezig bent zul je zien dat je zeker vorderingen maakt!

De zeven hoofdzonden in de 21e eeuw
We hebben het in deze serie veel over de woestijnvaders en de middeleeuwen gehad. Maar de zeven hoofdzonden inspireren ook vandaag nog mensen. Ik wil je hier graag meenemen in twee recente voorbeelden hiervan.

De eerste is Rebecca Konyndyk DeYoung. Zij schreef het boek Glittering Vices waarop deze serie gebaseerd is. Onlangs was Rebecca te gast in  een webinar met als titel Why Vices Glitter in Stressful Times. Daarin gaat zij in op de vraag hoe we juist in deze tijd van lockdown vatbaarder worden voor onze slechte gewoontes en wat we er aan kunnen doen. Je kunt dit webinar nog zien op het internet en er staat ook een lijst van aanbevolen boeken en apps die je kunnen helpen op je weg hiermee. Aanbevolen! 
Kijk hier om naar de webinar en de lijst met aanbevelingen te gaan.

De tweede is de Nederlandse filosoof Remko van Broekhoven. Hij heeft onlangs een boek geschreven waarin hij aan de hand van de zeven hoofdzonden een zoektocht maakt door deze wereld. Hij laat zien hoe deze zonden als tegenhanger ook deugden hebben en vraagt zich af hoe we deze deugden kunnen inzetten om de wereld iets beter te maken.
In een filmpje op youtube zegt hij heel zinnige dingen over de zeven hoofdzonden. Hij bekijkt ze vanuit een filosofisch gezichtspunt. Dat betekent dat hij ten diepste geen oplossing ziet voor het kwaad in de mens. Als christenen weten we dat we dat ook inderdaad niet uit onszelf kunnen oplossen (ook niet met de tegenovergestelde deugden), maar dat we daar het verlossende werk van Christus voor nodig hebben. 
Kijk hier voor het filmpje waarin Remko over zijn boek 'De wereld omgekeerd' en zijn visie op de zeven hoofdzonden vertelt.

Tot slot
We zijn aan het einde gekomen van onze tocht langs de zeven hoofdzonden. We hebben deze serie geschreven met een bedoeling die we ook elke keer erbij gezet hebben. We hopen dat de serie behulpzaam is geweest om bouwstenen te ontdekken die je helpen om je levenshuis te bouwen op de rots!

De zeven hoofdzonden omschrijven niet Gods koninkrijk maar manieren waarop wij ons eigen koninkrijk proberen te bouwen. Daar tegenover staan verschillende deugden waarmee we leren om te leven in Gods Koninkrijk. Daarom kijken we een seizoen lang naar christenen uit de eerste eeuwen en hun omgang met de zeven hoofdzonden. Zo ontdekken we hoe de hoofdzonden de valkuilen vormen van onze eigen koninkrijkjes en de deugden de bouwstenen van een leven in Gods Koninkrijk.