Vasten
Vasten komt al voor in het Oude Testament. Het werd gedaan om je te verootmoedigen voor God en op zoek te gaan naar zijn wil. Bekende voorbeelden uit het Oude Testament zijn David (na zijn zonde met Batseba), Nehemia, Esther en Daniël.
Jezus en vasten
Ook Jezus ging er vanuit dat zijn leerlingen zouden vasten. We lezen hierover in Lucas 5:33 - 35:
Ze zeiden tegen hem: ‘De leerlingen van Johannes vasten dikwijls en zeggen hun gebeden, zoals ook de leerlingen van de farizeeën doen, maar die van u eten en drinken maar.’ Jezus zei: 'U kunt toch niet verlangen dat de bruiloftsgasten vasten zolang de bruidegom bij hen is? Maar er komt een dag dat de bruidegom bij hen wordt weggehaald, en dan is het hun tijd om te vasten.'
Zelf begon Jezus zijn bediening met een periode van 40 dagen vasten in de woestijn. Dit verhaal kun je lezen in Lucas 4:1,2:
Vervuld van de heilige Geest trok Jezus weg van de Jordaan, en geleid door de Geest zwierf hij veertig dagen rond in de woestijn, waar hij door de duivel op de proef werd gesteld. Al die tijd at hij niets, en toen de veertig dagen verstreken waren, had hij grote honger.
Vasten in onze tijd
In onze tijd is het lastig om te vasten. Veel mensen hebben een ongezonde verhouding met eten ontwikkeld. In onze maatschappij worden we omringd door plekken waar je verleid wordt tot het kopen van eten. Ook is er veel aandacht in de media voor eten: wat wel en wat niet gezond is om te eten en wat je kunt of moet doen c.q. laten om op een gezond gewicht te komen of te blijven. Eten is een obsessie geworden in onze maatschappij waaraan maar weinig mensen zich echt kunnen onttrekken. Ook zijn er mensen die om medische redenen niet kunnen of mogen vasten, bijvoorbeeld omdat ze diabetes hebben.
Het doel van het vasten
In tegenstelling tot diëten en voedselvoorschriften van zelfbenoemde deskundigen is het doel van het bijbelse vasten niet om een mooier lichaam, een betere gezondheid of minder belasting van het milieu na te streven.
Het doel van ons vasten moet op God gericht zijn. God moet het centrum van ons vasten zijn, niet het verkrijgen van geestelijk inzicht, het ontvangen van kracht of gebedsverhoringen. Vasten is bij uitstek bedoeld om aan God en aan onszelf te laten zien dat wij de Gever meer liefhebben dan zijn gaven.
Als het goed tot ons is doorgedrongen dat God het doel van het vasten is, komt er echter ook ruimte om te zien wat vasten ons nog meer kan brengen. Juist in een periode van vasten worden wij met onszelf geconfronteerd. Onze woede, ons ongeduld, onze verleidingen, nooit komen zij duidelijker bij ons naar boven dan juist in een periode waarin we vasten. Maar tegelijkertijd bepaalt het vasten ons ook bij wat echt belangrijk is in ons leven. En juist door op God gericht te zijn en Hem te zoeken ontvangen we vaak ook de andere dingen waar we naar op zoek zijn: leiding, genezing, kracht of gebedsverhoringen. Maar nogmaals: dit mag niet het eerste en hoogste doel van het vasten zijn, dat is en blijft God zelf.
De wijze van vasten
In de bijbel wordt altijd gevast door een periode niet te eten. In de meeste gevallen bleven de mensen wel drinken. Ook voor ons moet gelden dat als we willen vasten van voedsel we wel moeten blijven drinken. Het is ook mogelijk om gedeeltelijk te vasten: je eet en drinkt dan nog wel maar in een zeer sobere stijl. Je eet bijvoorbeeld geen tussendoortjes of koekjes, geen toetjes, geen vlees of geen broodbeleg.
Als je niet wilt of kunt vasten van voedsel is het ook mogelijk om van iets anders te vasten. Je kunt besluiten een bepaalde periode geen televisie/netflix/facebook te kijken, geen alcohol of koffie meer te drinken (maar bijvoorbeeld alleen water), te stoppen met roken of snoepen of te breken met een andere gewoonte waarvan je het idee hebt dat deze (te) veel van je tijd opslokt of je relatie met God verstoort.
Spreek met jezelf van te voren af wat je gaat doen, wanneer en hoe je dat gaat doen en voor hoelang. Deel je goede voornemen ook met iemand anders: zo kun je er op worden aangesproken maar ook bemoedigd worden en steun zoeken als het even tegenzit. Laat je niet uit het veld slaan als het niet helemaal lukt. Probeer voor jezelf te ontdekken waarom het niet lukte en ga dan gewoon verder. Je kunt altijd de draad oppakken waar je gebleven was. Vasten is geen prestatie die je neerzet, het is het uiten van je verlangen naar God. Door af te zien van iets dat je normaal gesproken nodig hebt of prettig vindt, laat je zien dat je God belangrijker vindt dan deze aardse zaken.